Waarom doet uw kat het niet op de bak?
In het wild doet een kat zijn behoefte op een schone, droge, rustige plaats, waar het goed begraven kan worden. Tegenwoordig moeten de meeste katten hun behoefte doen in een kleine plastic doos. En daarin kunnen ze heel kieskeurig zijn. Het kan zijn dat uw kat zijn behoefte doet buiten de kattenbak. In de meeste gevallen gaat het om plassen buiten de kattenbak. Dit wordt ook wel actieve incontinentie genoemd.
Verschillende vormen onzindelijkheid
Er bestaan verschillende vormen van onzindelijkheid. Een kat kan onzindelijk zijn met ontlasting, urine of beiden. De manier waarop de kat plast, kan u al een aanwijzing geven wat de oorzaak is. Als de kat plast door te sproeien (tegen verticale oppervlakken in staande houding met trillende staart omhoog) is een gedragsprobleem het meest waarschijnlijk. Als de kat gaat zitten en op een horizontaal vlak en met gekromde rug kleine tot grote plassen doet, is een medisch probleem meestal de oorzaak. Om het probleem uit te zoeken is het verstandig om altijd eerst contact op te nemen met uw dierenarts.
Sproeien
Als een kat gaat sproeien, kan dit komen door stress of angst. Meestal is er sprake van een stressvolle relatie tussen verschillende katten, denk hierbij aan territorium perikelen of een probleem tussen kat en hond of tussen kat en mens. Dit kan zowel binnen als buitenshuis zijn. Eerst moet uitgezocht worden waarom en in welke situatie de kat stress ervaart en indien mogelijk, moet deze situatie aangepast worden. Daarnaast kunnen nog rustgevende voedingssupplementen, voeding, medicijnen of verstuivers met geruststellende geurstoffen gebruikt worden om de stress te verminderen. Hiervoor kunt u contact opnemen met uw dierenarts.
Kattenbakperikelen
Uit onderzoek is gebleken dat als de kat kan kiezen, deze kiest voor een kattenbak zonder bovenkant (open bak), met een dun laagje niet geurende vulling. De kat heeft een hele goed neus en de stank blijft hangen onder de kap. Katten ruiken vele malen beter dan wij mensen. Wij houden ook niet van een toilet dat sterk vies ruikt, katten ook niet. Door de kap op de bak blijven de vieze luchtjes hangen, haal deze er dus af. Vaak verschoont men de bak slechts één maal per week, de kat vindt dat smerig en doet het liever op een schoon plekje: naast de bak bijvoorbeeld. De kattenbak kan beter zo weinig vulling bevatten dat deze elke dag geleegd moet worden. In de praktijk blijken veel mensen niet op de hoogte te zijn van de voorkeuren van de kat, tot het moment dat de kat onzindelijk wordt en contact met de dierenarts en of gedragsdeskundige wordt opgenomen. Mensen met één kat zullen soms gewoon twee open bakken nodig hebben, die op verschillende plaatsen in huis staan. Ook is het aan te raden om 1 keer per jaar een hele nieuwe kattenbak aan te schaffen voor uw kat, dit omdat geurtjes in het plastic trekken en ondanks goed schoonmaken niet meer weggaan.
Lichamelijke oorzaken
De meest voorkomende lichamelijke oorzaak van het naast de bak plassen is de blaasontsteking. De oorzaak van de blaasontsteking kan bacterieel zijn, er kan echter ook kristalvorming (blaasgruis) in de urine voorkomen. Een blaasontsteking kan ook op basis van stress ontstaan, er is dan geen medische oorzaak aan te wijzen. Uw kat heeft door de blaasontsteking een sterk verhoogde aandrang om te plassen, waarbij soms de kattenbak niet eens gehaald wordt. Ook doet het plassen meer pijn dan normaal, waardoor uw kat de kattenbak gaat associëren met pijn en deze kan gaan vermijden. De diagnose blaasontsteking, blaasgruis of een gedragsprobleem stellen wij met behulp van urine onderzoek. De behandeling kan bestaan uit meestal een pijnstiller met een ontstekingsremmer en eventueel een speciaal dieet, zeker als er sprake is van blaasgruis.
Een andere belangrijke oorzaak voor het naast de bak plassen is het meer drinken van uw kat, waardoor er automatisch meer geplast zal worden. Veel drinken kan door verschillende afwijkingen komen, nierfalen is daarvan de belangrijkste. Maar ook andere orgaanproblemen kunnen veel drinken veroorzaken, denk hierbij aan de schildklier, suikerziekte en aan de lever. Om deze diagnose te stellen zal bloedonderzoek verricht moeten worden.
Wat te doen bij onzindelijkheid?
Als uw kat onzindelijk gedrag vertoont: ga naar de dierenarts en laat zowel de urine als uw kat lichamelijk onderzoeken.
Als er geen lichamelijke problemen worden gevonden dan moet de oorzaak van het gedrag opgespoord worden om het probleem op te kunnen lossen.
Bij ongewenst plas of sproeigedrag kunt u bij ons terecht voor een gedragsconsult door onze kattengedragsdeskundige. Vaak wordt een kat onzindelijk door veel verandering in zijn omgeving, denk hierbij aan een verhuizing van u zelf, maar ook aan verhuizingen van buren met nieuwe katten. Als er een baby is geboren, als men is gaan samenwonen, of juist is gaan scheiden. Een kat is gevoelig voor veranderingen en niet elke kat kan hier goed mee omgaan. Rondom een periode van verandering is het van belang de kat te begeleiden, want voor de kat is het een periode van stress.
Als het probleem in het gedrag ligt van de kat moeten we beginnen met een aantal aanpassingen;
- Het is mogelijk dat de kat niet van de geur van een bepaald schoonmaakmiddel houdt. Gebruik uitsluitend iets neutraals zoals soda of groene zeep, dit ruikt namelijk niet. Dit voorkomt dat de kat het daarom naast de bak gaat doen.
- Zorg ervoor dat u zoveel kattenbakken in huis heeft als het aantal katten + 1. Dit ter voorkoming van onzindelijkheid en ter bevordering van het natuurlijke gedrag van de kat om niet op dezelfde plek zowel te ontlasten als te urineren. De kattenbak moet voldoende groot zijn: de lengte van de kattenbak moet minstens 1.5 keer zo groot zijn als de kat, zodat deze zich zonder problemen kan draaien.
- Gebruik het liefst geen overkapte kattenbak: zoals eerder beschreven zullen door de overkapping de vieze geurtjes blijven hangen en kan de kat een afkeer krijgen van de kattenbak. En door de overkapping is er minder bewegingsruimte. Indien u toch een overkapte kattenbak gebruikt en zeker met meerdere katten in huis, en deze katten niet zo goed met elkaar overweg kunnen, maak dan een tweede opening in de kattenbak om te zorgen dat de toiletterende kat niet opgesloten kan worden door een andere kat die de ingang ‘bewaakt’.
- Bij hele jonge katten of oudere katten met bewegingsproblemen is een lage instap naar de kattenbak belangrijk.
- Afwisselen met soorten grit kan ook handig zijn, om te ontdekken aan welk type uw kat de voorkeur geeft. Plaats dan twee kattenbakken met twee verschillende korrels en noteer voor uzelf welke korrels voor de kat de voorkeur hebben: probeer alle varianten, van potgrond tot zelfs houtkorrels.
- Als er sprake is van aangeleerde afkeer van de kattenbak omdat de kat bijvoorbeeld een pijnlijke ervaring heeft gehad op de bak, kan het helpen om een nieuwe kattenbak (nieuwe kleur en vorm) met nieuwe kattenbakkorrels op een andere plek in huis te zetten.
- Het is belangrijk om de "plasplaatsen" goed schoon te maken op de volgende manier: eerst schoonmaken met een warme Biotex-oplossing (1 op 10 in water), daarna spoelen met koud water en afdrogen. Vervolgens besproeien en inwrijven met alcohol (te koop bij apotheek of drogist) en weer goed afdrogen voor de kat er weer bijkomt. Gebruik in ieder geval geen ammonia of chloor. Ook kunt u gebruik maken van urine-off, dit is een geconcentreerde schoonmaak formule die inwerkt op de eiwitten die in de urine aanwezig zijn, die de scherpe geur veroorzaken. Deze spray verwijderd verse maar ook oude urine en urinegeuren.
- Als de kat op een beperkt aantal plaatsen buiten de bak zijn behoeften doet, kunt u de plaatsen die u schoongemaakt heeft van bestemming veranderen (vanuit de kat bekeken). Dit betekent dat u bijvoorbeeld er een eetplek van moet maken door er zijn eten neer te zetten of een speelplek door er met de kat te spelen.
- Wat u in ieder geval ABSOLUUT NOOIT moet doen is de kat, nadat hij geplast heeft buiten de bak, voor straf op de bak zetten of zijn neus door de urine halen. De kat zal dan alleen een afkeer van u en de kattenbak krijgen.
Onvoldoende resultaat; neem contact op met de kattengedragsdeskundige.
Zijn alle bovenstaande aanpassingen toegepast en is er nog steeds geen verbetering opgetreden, dan is er een mogelijkheid om katten-antidepressiva te gaan geven. Dit middel is niet eerste keus en kan alleen goed worden ingezet met behulp van gedragstherapie. Neem hiervoor of voor verdere vragen contact op met onze kliniek.
